9o Συμπόσιο Ιστορίας, Λαογραφίας, Βλάχικης παραδοσιακής μουσικής κα χορού
Στς 11-12-13 Μαϊου 2007 διοργανώθηκε το 9ο Συμπόσιο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων (ΠΟΠΣΒ), σε συνεργασία με τη Φιλεκπαιδευτική Αδελφότητα Τζούρτζιας (ΦΑΤΑ), στο Διοικητήριο της Διευρυμένης Κοινότητας Ασπροποτάμου, (θέση Τρία Ποτάμια) και υπό την αιγίδα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Τρικάλων, της Δ.Κ. Ασπροποτάμου και του Δ. Αιθίκων.
Χαιρετισμό απηύθυναν ο Α’ Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Σωτ. Χατζηγάκης, ο Μητροπολίτης Αυλώνος κκ. Χριστόδουλος, εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Τρίκης και Σταγών κκ.Σεραφείμ, οι Βουλευτές Τρικάλων κκ Ν. Λέγκας, Θεοδ. Σκρέκας, Χρήστος Χάϊδος, Σούλα Μερεντίτη, ο κ. Η. Βλοχαγιάννης Νομάρχης Τρικάλων και ο κ. Αλ. Καχριμάνης Νομάρχης Ιωαννίνων. Επιβλητική ήταν η παρουσία και συμμετοχή στο Συμπόσιο του Δημογέροντα, πρώην προέδρου της Κοινότητας Τζούρτζιας, Γ. Ζώγα, παλαίμαχου αγωνιστή και παράγοντα της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στο τριήμερο συμπόσιο έγιναν 22 ενδιαφέρουσες ομιλίες με κεντρικό θέμα «Ο Ασπροπόταμος στο χώρο και το χρόνο». Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν και τέσσερις από την Τζούρτζια, ο Γιάννης Θεοδωρίδης (Επικ. Καθηγητής Παν. Πειραιά) με θέμα «Ο Περιηγητής του 21ου αιώνα και οι σύγχρονοι αστρολάβοι», η Μαρία Ταμπακιώτη (Φιλόλογος) με θέμα «Το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής στην Τζούρτζια», ο Γιάννης Δήμας (ΕΕΔΙΠ ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας) με θέμα «Ο χορός στην παράδοση του Ασπροποτάμου», και η Ειρήνη Αλεξίου (Δασολόγος περιβαλλοντολόγος) με θέμα «Περιβαλλοντικό απόθεμα ΔΚ Ασπροποτάμου. Έκτατική κτηνοτροφία: παρελθόν, παρόν και μέλλον».
Πολύ ενδιαφέρουσες ήταν οι ομιλίες του Καθηγητή Παν. Θεσσαλίας Ευαγγ. Αυδίκου με θέμα «Ασπροπόταμος: Πολιτισμική ταυτότητα και αναπαραστάσεις», του ερευνητή - συγγραφέα Αστέριου Κουκούδη με θέμα «Πληθυσμιακές έξοδοι από τον Ασπροπόταμο, τέλη 18ου αιώνα αρχές 19ου αιώνα» καθώς και του ιστορικού και υποψ. Διδάκτορα Στέργιου Λαίτσου με θέμα «Το τοπωνυμικό ως πηγή της μεσαιωνικής ιστορίας του Ασπροπόταμου».
Επίσης, το Σάββατο διοργανώθηκε παράλληλη εκδήλωση Εργαστήριο χορού - Σεμινάριο για τους χοροδιδάσκαλους με θέμα: "Η μουσικοχορευτική ταυτότητα του Ασπροποτάμου" με οργανωτή-συντονιστή τον Ι. Δήμα, Ε.Ε.ΔΙ.Π. Χορολογία Ελληνισμού ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας.
Από τους οργανωτές, ο Πρόεδρος της ΦΑΤΑ κ. Αθαν. Μουστάκας και ο Ταμίας της κ. Αλ. Λεπενιώτης συνέβαλαν τα μέγιστα στη σωστή διοργάνωση του συμποσίου, ο Πρόεδρος της Δ.Κ. Ασπροποτάμου κ. Δημ. Βουρλίτσης, ως άριστος οικοδεσπότης, δεν έλειψε στιγμή από την αίθουσα συνεδριάσεων, αλλά παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον όλες τις ομιλίες και τέλος ο Δήμαρχος Αιθίκων κ. Κων/νος Μπατατόλης οργάνωσε με επιτυχία το γεύμα και το δείπνο του Σαββάτου, στην πλατεία του Γαρδικιού και στη Μουτσάρα αντίστοιχα, υπό τους ήχους του κλαρίνου. Οι σύνεδροι έμειναν ως επί το πλείστον στo ξενοδοχείο Μαντάνια, κάποιοι σε έναν ξενώνα στη Μουτσάρα ενώ αρκετοί φιλοξενήθηκαν σε σπίτια Τζουρτζιωτών.
Ο Ασπροπόταμος ήταν στις ομορφιές του, μετά από μια σύντομη μπόρα το απόγευμα της Παρασκευής, το Σάββατο ξημέρωσε με μια μοναδική διαύγεια και καθαρότητα στον ορίζοντα, κι έναν συνδυασμό του πράσινου των πλαγιών με το γαλάζιο του ουρανού, που μόνο ζωγράφος σε μεγάλα κέφια θα μπορούσε να αποδώσει. Όλοι οι σύνεδροι εντυπωσιάστηκαν από τη φυσική ομορφιά του τόπου και τον σχολίασαν ως έναν από τους κορυφαίους ορεινούς προορισμούς.
Το Συμπόσιο ήταν μια πρώτης τάξης διαφήμιση για την περιοχή του Ασπροποτάμου και ιδιαίτερα για τη ΦΑΤΑ και κατ’επέκταση για την Τζούρτζια, με μόνο μελανό σημείο, τα κλειστά μαγαζιά της πλατείας της. Το αποτέλεσμα ήταν να περνούν μέσα από το χωριό οι σύνεδροι στη διαδρομή τους προς Γαρδίκι – Μουτσάρα και να μην έχουν τη δυνατότητα να πιουν έναν καφέ ή να γευτούν ένα γλυκό του κουταλιού στην πλατεία του χωριού.
Όλοι οι πολιτιστικοί σύλλογοι των υπόλοιπων χωριών της Δ.Κ. Ασπροποτάμου αλλά και του Γαρδικιού συμμετείχαν στην οργανωτική επιτροπή του Συμποσίου, και ήταν καθ’ομολογία όλων, η πρώτη φορά μετά τη διάλυση της ΟΑΣΠΕ, που έγινε ένα τέτοιου επιπέδου πολιτιστικό γεγονός ενωτικά.
Την τελευταία ημέρα (Κυριακή) οργανώθηκε στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Προοπτικές ανάπτυξης στον Ασπροπόταμο» με συντονιστή τον Καθηγητή Ευαγγ. Αυδίκο και συμμετέχοντες τον Πρόεδρο της ΦΑΤΑ κ. Αθ. Μουστάκα, τον Πρόεδρο της Δ.Κ. Ασπροποτάμου κ. Δημ. Βουρλίτση, τον Δήμαρχο Αιθίκων κ. Κων. Μπατατόλη και τον Πρόεδρο του Εμπορικού Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Τρικάλων κ. Βασ. Γιαγιάκου. Μεταξύ άλλων, τονίστηκε ότι η τουριστική ανάπτυξη δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να αποβεί εις βάρος της ταυτότητας του τόπου και της υποβάθμισης της ποιότητας ζωής. Ο γνωστός δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Παπαχρήστος (η φωνή του Πολυτεχνείου) με το χειμαρρώδη λόγο του βροντοφώναξε ότι οι Ασπροποταμίτες πρέπει να φυλάξουν ως κόρη οφθαλμού την περιοχή που τους έλαχε και να μην τη θυσιάσουν στο εύκολο κέρδος.
Επίσης, δηλώθηκε ρητά και από τους δυο Άρχοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ότι είναι σαφώς αντίθετοι στη δημιουργία μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών αλλά και λατομείων (ναι!!! υπάρχει σχετική αίτηση προς την Δ.Κ. Ασπροποτάμου) καθώς και ότι ήδη έχουν προχωρήσει στο κλείσιμο ανεξέλεγκτων χωματερών και σφαγείων, τονίστηκε δε ότι τα σκουπίδια μεταφέρονται στον ΧΥΤΑ Τρικάλων.
Λόγος έγινε και για τη μουσική που ακούγεται στα πανηγύρια των χωριών και των συλλόγων, ο φωτισμένος ιατρός, μουσικός και τραγουδιστής κ. Σωτήρης Τόγελος από το Γαρδίκι, αναφέρθηκε στο αίσχος των μεγαφώνων, της ηλεκτρικής κιθάρας και του συνθεσάιζερ, που αλλοιώνουν τον παραδοσιακό ήχο (άλλωστε η μουσική κάθε τόπου είναι συνιστώσα του πολιτισμού του). Στο σημείο αυτό συνηγόρησε ο Γιάννης Δήμας από την Τζούρτζια ως ειδικός (διδάσκει Χορολογία Ελληνισμού στο Παν/μιο Θεσσαλίας) και πρότεινε τη χρήση μόνο παραδοσιακών οργάνων στο πανηγύρι, κάτι που ήδη γίνεται στο Συρράκο, όπως διαβεβαίωσε ο Καθηγητής κ. Αυδίκος.
Κλείνοντας,
συστήνω ανεπιφύλακτα σε όλους να συμμετέχουν ενεργά σε επόμενα Συμπόσια
της ΠΟΠΣΒ γιατί οι ομιλίες που δίνονται είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος
και βέβαια δίνεται η ευκαιρία γνωριμίας και επαφής με ανθρώπους που
έχουν ένα κοινό: την αγάπη για τον τόπο τους και τη Βλάχικη παράδοση.
Μαυρομμάτη Βάσω
Μάιος 2007
ΥΓ. Διαβάστε ένα κείμενο στο ΕΘΝΟΣ, του συγγραφέα Δημήτρη Παπαχρήστου (γνωστού ως η φωνή του Πολυτεχνείου) και ένα κείμενο στην Ελευθεροτυπία του δημοσιογράφου Ηλία Προβόπουλου που γράφτηκαν με αφορμή το Συμπόσιο του Μαίου που οργάνωσε η ΦΑΤΑ.