Giurgia and the Greek vlachs - Hydro - by Mavrommati Vaso


  • Διαβάστε ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο για τα μικρά υδορηλετρικά του Στέφανου Σταμέλλου., μέλους της Οικολογίας Αλληλεγγύης Στερεάς (18/7/2016).

  • Ομόφωνα όχι στην ίδρυση υδροηλεκτρικού σταθμού στα Τρία Ποτάμια από το Κοινοτικό Συμβούλιο. Περισσότερα εδώ (21/2/2009)

  • Μικρό υδροηλεκτρικό στη Μηλιά (22/5/2008)

  • Αθωώθηκαν οι κάτοικοι του Κλεινοβού, κείμενο του Βαγγέλη Σαμαρά (27/2/2008)

  • Μετά τις αιτήσεις για μικρά υδροηλεκτρικά έφτασαν οι αιτήσεις και για αιολικά πάρκα στον Ασπροπόταμο!!! Ευτυχώς, το Δασαρχείο Καλαμπάκας γνωμοδότησε αρνητικά. Περισσότερα εδώ (14/2/2008)

 



Μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια (Αύγουστος 2006)

Με αφορμή προεκλογικό φυλλάδιο υποψήφιου Κοινοτάρχη για τη Δ.Κ. Ασπροποτάμου, όπου ανάμεσα στα έργα που υπόσχεται, περίοπτη θέση κατέχει και η δημιουργία υδροηλεκτρικού εργοστασίου στην Τζούρτζια, μετά από σχετική έρευνα, με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι έχουν ήδη κατατεθεί στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) συνολικά και σιωπηλά 5 αιτήσεις για κατασκευή μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών στη Δ.Κ. Ασπροποτάμου και συγκεκριμένα:

ΑΡΧΕΙΟ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ (πηγή ΡΑΕ)

Αριθ. Πρωτ. Αίτησης

Ημ/νία υποβολής

Φορέας

Δήμος

Θέση

Ισχύς (MW)

Γ921

18/4/2005

ΕΨΙΛΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ – ΜΥΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ & ΣΙΑ ΕΕ – ΜΥΗΣ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

Δ.Κ. Ασπροποτάμου

Ρέμα Αγίας Παρασκευής

3

Γ1007

14/6/2005

ΣΙΔΗΡΟΜΠΕΤΟΝ ΑΕ

Δ. Κ. Ασπροποτάμου

ΜΥΗΣ Αγ. Παρασκευής, Ρέμα Μουργκάτσου & Πάτημα Δ.Δ. Αγ. Παρασκευής

2,5

Γ1044

30/6/2005

ΔΙΕΚΑΤ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΕ

Δ. Κ. Ασπροποτάμου

Ρέμα Τρία ποτάμια

2,99

Γ1601

9/6/2006

ΡΟΚΑΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ  ΙΙ ΕΠΕ

Δ. Κ. Ασπροποτάμου

Περιοχή Ανθούσας, Ρέματα Λεπενίτση & Νέγκρη, Ποταμός Ασπροπόταμος

3,4

Γ1602

9/6/2006

ΡΟΚΑΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ  ΙΙ ΕΠΕ

Δ. Κ. Ασπροποτάμου

Περιοχή Δολιανών, Ρέματα Τρία ποτάμια & Σκληνιασώτικο

2,6

Μάλιστα σε άλλον πίνακα εμφανίζονται 3 άδειες παραγωγής για τις οποίες έχει ήδη γνωμοδοτήσει θετικά η ΡΑΕ και αφορούν στον Ασπροπόταμο:

 

ΑΡΧΕΙΟ ΜΗΤΡΩΟΥ ΑΔΕΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (πηγή ΡΑΕ)

Αρ. Γνωμ. ΡΑΕ

Φορέας

Αριθ. Αίτησης

Μητρώο Αδειών

Ημ/νία έκδοσης Αδ. Παραγ.

Ισχύς (MW)

Δήμος

Θέση

ΡΑ1449

Ι. ΚΛΟΥΚΙΝΑΣ – Ι. ΛΑΠΠΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΕΤΕΚΒΕ

 

ΑΔ. 0587

06/11/2003

1,78

Δ.Κ. Ασπροποτάμου

Ρέμα Κρανιάς

ΡΑ3257

ΗΛΕΚΤΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ – Β.Ε. ΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ & ΣΙΑ ΟΕ

Γ581

Αναμένεται

 

1,50

Δ.Κ. Ασπροποτάμου

Μηλιά

ΡΑ2812

ΕΨΙΛΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ – ΜΥΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ & ΣΙΑ ΕΕ – ΜΥΗΣ ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΥ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

Γ921

ΑΔ. 0919

21/3/2006

3

Δ.Κ. Ασπροποτάμου

Ρέμα Αγίας Παρασκευής

Όπως πληροφορηθήκαμε, η Δ.Κ. Ασπροποτάμου έχει αντιδράσει με προσφυγή στο ΣτΕ εναντίον της πρώτης άδειας. Αναμένουμε ανάλογη αντίδραση και για τις άλλες άδειες. Πάντως, είναι αξιοπερίεργο ότι το θέμα δεν έχει λάβει τη δημοσιότητα που θα αναμέναμε. Στις προεκλογικές συζητήσεις που κατά κόρον έγιναν τον Αύγουστο στην πλατεία του χωριού συζητήθηκαν τόσα και τόσα θέματα αλλά αυτό απουσίαζε (αν εξαιρέσει κανείς την αναφορά στο συγκεκριμένο προεκλογικό φυλλάδιο). Τι ακριβώς συμβαίνει; Οι υποψήφιοι Κοινοτάρχες δεν το γνωρίζουν ή δεν το δημοσιοποιούν; Ποιος θα μας ενημερώσει για το είδος, το μέγεθος, τα χαρακτηριστικά, την ακριβή θέση υδροληψίας και κατασκευής του σταθμού, την αναμενόμενη διάρκεια ζωής του; Ποιος γνωρίζει την υδρολογική μελέτη, ποιος εκτιμά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις; Ακόμη κι αν δεχτούμε καλοπροαίρετα τη θετική συνεισφορά (;;) ενός τέτοιου έργου, πόσα «μικρά» υδροηλεκτρικά εργοστάσια αντέχει το οικοσύστημα του Ασπροπόταμου χωρίς να υποστεί ζημιά;

Ας κάνουμε λοιπόν μια περιληπτική αναφορά στα υδροηλεκτρικά έργα και τις επιπτώσεις τους. Από πολύ παλιά χρησιμοποιήθηκε η δύναμη των ποταμών στην υπηρεσία του ανθρώπου, με τους νερόμυλους, τις ντριστέλες και τα μαντάνια που τόσα προσέφεραν, χωρίς να επιβαρύνουν στο παραμικρό. Σήμερα τους νερόμυλους προσπαθούμε να τους αναστηλώσουμε και να τους επιδείξουμε ως ιστορικά μνημεία (βλέπε Δ.Κ. Ασπροποτάμου), τη δε δύναμη των ποταμών τη τιθασεύουν γιγαντιαία, για το ανθρώπινο μέτρο, έργα που προσφέρουν αλλά ταυτόχρονα και στερούν. Δυστυχώς, τελευταία διαβάζουμε όλο και πιο συχνά για τις αυθαιρεσίες που συνοδεύουν τα υδροηλεκτρικά έργα, για ιδιωτικές εταιρίες οι οποίες επενδύουν σε κατασκευές υδροηλεκτρικών σταθμών χωρίς καμιά εγγύηση για την ορθολογική αξιοποίηση των φυσικών πόρων και χωρίς καμιά υποχρέωση για την προστασία του περιβάλλοντος. Ας κοιτάξουμε λίγο στις γειτονικές ορεινές κοινότητες κι ας προβληματιστούμε. Πιο συγκεκριμένα, στον Κλεινοβό υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι καταγγέλλουν ότι η εταιρία «ρουφάει μέχρι σταγόνας» το νερό του ποταμού Κλεινοβού, το οποίο οι αγρότες χρησιμοποιούν για τη γεωργία και την κτηνοτροφία και, ταυτόχρονα, προκαλεί σοβαρές κι ανεπανόρθωτες καταστροφές στο περιβάλλον. Αντίστοιχα, οι κάτοικοι των χωριών της μέσης κοιλάδας του Άραχθου κινητοποιούνται και δραστηριοποιούνται με ό,τι μέσον διαθέτουν ενάντια στο φράγμα Αγίου Νικολάου. Στις 19 Νοεμβρίου 2005 κατέθεσαν προσφυγή στο ΣτΕ για την ακύρωση της κατασκευής του φράγματος, την ημέρα των Θεοφανίων την εόρτασαν συμβολικά στα γεφύρια της Πολιτσάς, της Πλάκας και του  Τζάρη, και ο αγώνας τους συνεχίζεται... Για τη Μεσοχώρα τι να πούμε; Το χωριό, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της εκτροπής, θα κατακλυζόταν από τα νερά του ποταμού, από το 1985 οι κάτοικοι είναι όμηροι της εκτροπής, τα έργα δεν ολοκληρώνονται λόγω των γνωστών προβλημάτων, το τοπίο είναι σεληνιακό, το χωριό μαραζώνει, πριν από δεκαπέντε χρόνια υπήρχαν 1.100 εγγεγραμμένοι κάτοικοι στους εκλογικούς καταλόγους, με περισσότερα από 60 παιδιά στο Γυμνάσιο, σήμερα έχουν απομείνει 150 περίπου μόνιμοι κάτοικοι και λιγότερα από 15 παιδιά στο σχολείο.

Τα τελευταία χρόνια έχει ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση για το αν τα υδροηλεκτρικά φράγματα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Υπάρχει μια σημαντική μερίδα επιστημόνων που τα θεωρούν ξεπερασμένα, μη φιλικά προς το περιβάλλον, και έργα υψηλού κόστους. Το παγκόσμιο οικολογικό κίνημα θεωρεί τα μεγάλα φράγματα (ψηλότερα από το συμβατικό όριο των 15 μέτρων) καταστροφικά για τα ποτάμια και απειλή για την ισορροπία των λεκανών απορροής των ποταμών. Διοργανώνονται παγκόσμια συνέδρια φραγματοπαθών πληθυσμών και έχει καθιερωθεί η 14η Μαρτίου ως παγκόσμια ημέρα του αγώνα εναντίον των φραγμάτων και υπέρ των ποταμών, του νερού και της ζωής.

Τα μειονεκτήματα των υδροηλεκτρικών εργοστασίων μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

  • Κατάπνιξη περιοχών η οποία συμπαρασύρει μνημεία της ιστορίας και της φύσης με μόνιμα και μη αναστρέψιμα αποτελέσματα.

  • Υποβάθμιση της χλωρίδας στο κατάντι και κίνδυνος για την ιχθυοπανίδα λόγω καταστροφής της τροφικής αλυσίδας.

  • Κατακράτηση των φερτών υλών και συσσώρευσή τους στους ταμιευτήρες που περιορίζει το διάστημα αποδοτικής λειτουργίας ενός φράγματος.

  • Επιπτώσεις στο μικροκλίμα και στη γεωλογία των περιοχών με συχνά φαινόμενα κατολισθήσεων ή πρόκλησης σεισμών.

  • Ξερίζωμα των παραποτάμιων πληθυσμών, χωρίς συναίνεση και συνήθως χωρίς καν ενημέρωση, με αποτέλεσμα να χάνουν τα σπίτια τους και την ιστορική τους μνήμη. 

  • Κατασκευή, όπως σε όλα τα μεγάλα έργα, σε συνθήκες αδιαφάνειας και διαφθοράς.

Αλλά και τα «μικρά» υδροηλεκτρικά όπως αυτά που αφορούν στον Ασπροπόταμο («μικρά» σε εισαγωγικά αφού μιλάμε για φράγματα 15 μέτρων – όσο δηλαδή μια 5όροφη πολυκατοικία – με διάφορα υποστηρικτικά κτήρια και κατασκευές), προκαλούν τηρουμένων των αναλογιών σημαντικά προβλήματα στη γεωγραφία του τόπου λόγω των έργων υποδομής (καταπόντιση περιοχών, διάνοιξη δρόμων, εγκατάσταση πυλώνων, μείωση της ροής του ποταμού τουλάχιστον στο μισό, παροχέτευση του νερού μέσα από αγωγούς κλπ.) και ό,τι φυσικό επακόλουθο έχουν αυτά στη ζωή του ποταμού. Η δε ενέργεια που παράγουν είναι πάρα πολύ μικρή (1-3 MW) και το όποιο όφελος σε καμιά περίπτωση δεν αντισταθμίζει τη μόνιμη αλλοίωση περιοχών ιδιαίτερου φυσικού κάλλους όπως είναι τα ορεινά φαράγγια (που η σχετική ορολογία της ΡΑΕ τα έχει υποβιβάσει σε «ρέματα»). Ούτε το περιβάλλον κερδίζει, ούτε οι κάτοικοι, ούτε ο ίδιος ο τόπος, κερδισμένοι βγαίνουν μόνο οι εμπλεκόμενοι, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στην κατασκευή του έργου.

Ας μην παρασυρόμαστε από μεγάλα λόγια. Το θαύμα της λίμνης Πλαστήρα δυστυχώς δεν επαναλήφθηκε ούτε στην τεχνητή λίμνη Κρεμαστών ούτε στην τεχνητή λίμνη Πουρναρίου. Μέχρι σήμερα ο Ασπροπόταμός μας είχε την τύχη να μη συμμετέχει σε αυτό που ονομάστηκε «ανάπτυξη» τις περασμένες δεκαετίες. Η περιοχή μας ήταν φτωχή και ξεχασμένη. Όμως ο καιρός έχει γυρίσματα. Τα τελευταία χρόνια κάτι αλλάζει (με αξιόλογες ξενοδοχειακές μονάδες, εταιρείες παροχής εναλλακτικών δραστηριοτήτων κ.α.). Εμείς για τον τόπο μας δεν θέλουμε σκόνη, λάσπη και φορτηγά, θέλουμε την ανάπτυξη χέρι-χέρι με την προστασία του περιβάλλοντος. Το στοίχημα του Ασπροπόταμου είναι να αναπτυχθεί σωστά, με υποστήριξη στον εναλλακτικό οικολογικό τουρισμό και προστασία των ντόπιων - υψηλής ποιότητας - προϊόντων που παράγονται (κτηνοτροφικά, μελισσοκομικά, τυροκομικά), το στοίχημα είναι να γίνει ένας προορισμός για ανθρώπους που αγαπούν και θέλουν να γνωρίσουν τη φύση.

Ζητάμε το σεβασμό στις φυσικές και βιολογικές ισορροπίες του τόπου μας, θέλουμε να νικήσουμε την εγκατάλειψη των προηγούμενων δεκαετιών διατηρώντας τη φυσική ομορφιά και όχι κατακρεουργώντας τα βουνά μας και τιθασεύοντας τα ποτάμια μας. Ας υποστηρίξουν οι τοπικοί παράγοντες την ανάπτυξη του ποτάμιου αθλητισμού (ράφτινγκ, κανό-καγιάκ κλπ.), των δραστηριοτήτων βουνού (ορεινή ποδηλασία, πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση, χάραξη ορειβατικών μονοπατιών), της βιολογικής κτηνοτροφίας και ας μην επιτρέψουν να ακυρωθούν αυτές οι προσπάθειες στο όνομα κάποιων οικονομικών συμφερόντων. Ας ενώσουμε τη φωνή μας κι ας πούμε ένα βροντερό ΟΧΙ στα υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Δεν πρέπει σε ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ και για ΚΑΝΕΝΑ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΟ ΟΦΕΛΟΣ να θυσιάσουμε τον Ασπροπόταμο, είτε από τις πηγές της Τζούρτζιας είτε από οποιοδήποτε άλλο χώρο της Δ.Κ. Ασπροποτάμου.

 

Καλούμε τους υποψήφιους Κοινοτάρχες να πάρουν θέση στο θέμα.

 

Εκφράστε ελεύθερα την άποψή σας στη σχετική δημοσκόπηση.

Μαυρομμάτη Α.Β.

Αύγουστος 2006

 

 ΠΗΓΕΣ: