6ο
Σεμινάριο Λαογραφίας &
Βλάχικων Παραδοσιακών Χορών
Ξάνθη,
Σάββατο 25 & Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 2004
Με μεγάλη επιτυχία έλαβαν χώρα
οι εργασίες του
6ο
Σεμινάριου
Λαογραφίας & Βλάχικων Παραδοσιακών Χορών,
στη Ξάνθη στις 25 & 26 Σεπτεμβρίου 2004.
Το Σεμινάριο
διοργανώθηκε σε συνεργασία της Π.Ο.Π.Σ.
Βλάχων με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Βλάχων
Θράκης και στηρίχθηκε από την Υπερνομαρχία
Ξάνθης Δράμας
Καβάλας, τη Νομαρχία Ξάνθης
το Δήμο Ξάνθης, το Διεθνές Δημοκρίτειο
Ίδρυμα, και το Εργαστήριο Ανθρωπολογίας του
Δ.Π.Θ.
Σκοπός του 6ου
Σεμιναρίου ήταν η αυθεντικότερη γνώση και
διδασκαλία των Βλάχικων παραδοσιακών χορών,
η μελέτη και καταγραφή του άφθονου
πρωτογενούς λαογραφικού και ιστορικού
υλικού της Βλαχόφωνης παράδοσης μας, ενώ
παράλληλα δόθηκε η δυνατότητα σε
αξιόλογους ερευνητές και μελετητές, να
παρουσιάσουν τις εργασίες
τους, στους καθ' ύλην αρμόδιους
χοροδιδασκάλους των Συλλόγων της
Ομοσπονδίας μας, συμβάλλοντας έτσι στην
υψηλότερη επιστημονική κατάρτιση τους.
Το διήμερο 6ο Σεμινάριο τίμησαν με τις
παρουσίες τους ο Δήμαρχος Ξάνθης κ. Μιχάλης
Στυλιανίδης, ο Αντιδήμαρχος εκπρόσωπος του
Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κοντού, ο
Πρόεδρος της Ένωσης Βλάχων Επιστημόνων κ.
Δημήτριος Τσακτάνης, η Γενική Γραμματέας
εκπροσώπησης Ελλάδας της Διεθνούς
Οργάνωσης Λαϊκής Τέχνης κ. Μίκα Παπ-Σέβου, ο
Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ξάνθης κ.
Νικόλαος Παπαβασιλείου, η Πρόεδρος του
Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Τυρνάβου
κ. Βαρβάρα Ζαχαρακούλη, ο Πρόεδρος του
Συρράκου κ. Γιάννης Αργύρης ο καθηγητής κ.
Γιώργος Συννεφάκης, Πρόεδροι Συλλόγων της
Ομοσπονδίας μας, πολλοί Χοροδιδάσκαλοι και
εκπρόσωποι Φορέων, Συλλόγων και πλήθος
κόσμου.
Τις εργασίες της πρώτης μέρας του
Σεμιναρίου άνοιξε ο Καθηγητής
Ανθρωπολογίας και πρόεδρος του
Πολιτιστικού Συλλόγου Βλάχων Θράκης κ.
Νικόλαος Ξηροτύρης με την εισήγηση του:
Νεότερα αποτελέσματα της έρευνας της
Γενετικής Δομής των Βλάχων.
Ο κ. Ξηροτύρης αναφέρθηκε στα αποτελέσματα
τα οποία προκύπτουν από τις νεότερες
έρευνες οι οποίες έγιναν από το
Εργαστήριο Ανθρωπολογίας του Δ.Π.Θ υπό την
καθοδήγηση του σε Βλαχόφωνα χωριά του
Ελλαδικού χώρου, αλλά και σε συγκριτικές
μελέτες μεταξύ
πληθυσμιακών ομάδων του Ελλαδικού χώρου,
και καταδεικνύουν ότι οι Βλάχοι δεν
αποτελούν μία ξεχωριστή Εθνική ομάδα, αλλά
ένα ντόπιο πληθυσμιακό στοιχείο με
γενετικό υλικό ίδιο με αυτό που απαντάται
στην ευρύτερη
περιοχή της Πίνδου, απ' όπου και έλκουν τη
καταγωγή τους.
Σημειώνουμε ότι σε
ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του Εργατικού
κέντρου υπήρχαν ανηρτημένοι
πίνακες με τα
αποτελέσματα αυτών των ερευνών.
Ακολούθησε η εισήγηση του κ. Αστέριου
Κουκούδη, εκπαιδευτικού – συγγραφέα ο
οποίος ανέπτυξε το
θέμα του με άνεση εξιστορώντας την πορεία
των Βλάχικων πληθυσμών προς τα Ανατολικά,
προσδιορίζοντας χρονικά τα αλλεπάλληλα
μεταναστευτικά ρεύματα των Βλάχων από τα
Μητροπολιτικά κέντρα της Πίνδου στα
Ανατολικά του Αξιού και στις νέες αστικές
εγκαταστάσεις τους στην Ανατολική
Μακεδονία και Θράκη.
Η τρίτη εισηγήτρια της ημέρας κ. Χαρίκλεια
Μαργαριτοπούλου, Πρόεδρος του Τμήματος
Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Ξάνθης πήρε το
νήμα της ιστορικής συνέχειας από τον κ.
Κουκούδη και με την παράθεση εκτενών
στοιχείων και πληροφοριών διαφώτισε το
ακροατήριο για την ιστορική πορεία που
διέγραψαν οι Βλαχόφωνοι της Ξάνθης
συμβάλλοντας στην ενδυνάμωση του Ελληνικού
στοιχείου στην περιοχή και για το ρόλο τον
οποίο αυτοί διαδραμάτισαν στο ιστορικό,
πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό
γίγνεσθαι της περιοχής.
Στη συνέχεια ο Χοροδιδάσκαλος και μέλος του
Δ.Σ της Π.Ο.Π.Σ. Βλάχων κ. Ιωάννης Αυδίκος,
ανέπτυξε το θέμα της εισήγησης του:
Ο αυτοσχεδιασμός του «Κορυφαίου» στον
Τσάμικο. Ο κ. Αυδίκος βαθύς γνώστης του
θέματος με μεγάλη εμπειρία στο τομέα του
ανέπτυξε με άνεση το θέμα του και
προσδιόρισε απόλυτα τον ρόλο και την ευθύνη
του «Κορυφαίου» χορευτή στον ηρωικό και
λεβέντικο Τσάμικο.
Οι εργασίες της πρώτης ημέρας
ολοκληρώθηκαν με την εισήγηση του κ.
Στέργιου Πουρνάρα, Φιλολόγου – Μουσικού, ο
οποίος παρουσίασε
την Μουσικοχορευτική παράδοση
της Μηλιάς ( Αμέρου) Μετσόβου.
Στο πρώτο θεωρητικό μέρος της εισήγησης του
παρέθεσε το ιστορικό πλαίσιο,
περιέγραψε τη γεωγραφική θέση του
χωριού και αναφέρθηκε διεξοδικά στη
Μουσικοχορευτική παράδοση του χωριού Μηλιά
Μετσόβου.
Στο δεύτερο μέρος εννέα γυναίκες, κάτοικοι
του χωριού μας μετέφεραν πίσω στο παρελθόν, παρουσιάζοντας
επί σκηνής, ντυμένες με τις παραδοσιακές
φορεσιές του χωριού τους, τη
Μουσικοχορευτική παράδοση τους,
όπως αυτές τη βιώνουν από γενιά σε γενιά
χωρίς τη μεσολάβηση κάποιου ενδιάμεσου
παράγοντα.
Οι εργασίες της πρώτης μέρας έκλεισαν
πανηγυρικά με παράθεση δείπνου στο «Ξενοδοχείο
Νατάσσα» με συνοδεία Δημοτικής ορχήστρας
συνοδευόμενη από τη φωνή του Δημήτρη
Στεργίου, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους
προσκεκλημένους του Σεμιναρίου να
επιδείξουν τις χορευτικές τους ικανότητες
και την αγάπη τους στη μουσικοχορευτική μας
παράδοση.
Η
δεύτερη ημέρα του 6ου Σεμιναρίου
άνοιξε με την εισήγηση του Δρ. Αντώνη
Κολτσίδα η οποία είχε ως θέμα της: «Λατινόφωνοι
Έλληνες. Ιστορία, γλώσσα, λαογραφία.» Ο κ.
Κολτσίδας με την εμπεριστατωμένη του
εισήγηση και μέσα στα στενά χρονικά πλαίσια
μίας εισήγησης κάλυψε απόλυτα τα θέματα του
με σαφήνεια και
επιστημονική εμβρίθεια, δίνοντας
περιληπτικά την ταυτότητα των Λατινόφωνων
Ελλήνων και των βασικών χαρακτηριστικών
στοιχείων τους.
Ακολούθησε η εισήγηση του κ. Κων/νου Αδάμ
Προέδρου της Π.Ο.Π.Σ. Βλάχων ο οποίος
συνέχισε με την « Μουσικοχορευτική
παράδοση των Βλαχοφώνων Ελλήνων». Στην
σύντομη χρονικά εισήγηση του ο κ. Αδάμ
αναφέρθηκε στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
αυτής της παράδοσης, τη σχέση της
με τα μεγάλα κοινωνικά και θρησκευτικά
γεγονότα της ζωής Βλαχοφώνων Ελλήνων και
έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο τελετουργικό
δρώμενο του «Τρανού Χορού» ως κορυφαίο
γεγονός της χρονιάς για την πολιτισμική
κοινότητα των Βλάχων, το οποίο κρατά
άσβεστη στο χρόνο τη
μνήμη, μεταφέροντας από γενιά σε γενιά, τις
μνήμες της κοινότητας, τους θρύλους και τις
δοξασίες, τα ήθη και τα έθιμα
των Βλάχων.
Οι εργασίες του 6ου Σεμιναρίου
έκλεισαν πανηγυρικά με την παρουσίαση
προγράμματος παραδοσιακών Βλάχικων χορών
από αντιπροσωπεία χοροδιδασκάλων της
Ομοσπονδίας μας, δίδοντας
ζωντανά ένα μικρό μόνο δείγμα από αυτό
που με δύο λέξεις ονομάζουμε πολιτισμική
κληρονομιά.
Θα ήταν παράλειψη εάν δεν υπογραμμίζαμε την
οργανωτική επάρκεια των διοργανωτών,
την ζεστή φιλοξενία που παρείχαν σε όλους
τους συνέδρους, δείγμα ότι ο νεοσύστατος
Πολιτιστικός Σύλλογος Θράκης υπό την
Προεδρία του καθηγητή κ. Νικολάου Ξηροτύρη
έχει το δυναμικό την θέληση και την
ικανότητα να καταστεί ένας από τους πιο
δυναμικούς Συλλόγους της Ομοσπονδίας μας.
Κλείνοντας θα πρέπει να
τονίσουμε ότι το ετήσιο Σεμινάριο
Λαογραφίας & Βλάχικων παραδοσιακών χορών,
αποτελεί πλέον θεσμό για την Ομοσπονδία μας,
και παρέχει την ευκαιρία κυρίως στους
Χοροδιδασκάλους μας να εντρυφήσουν με
σεβασμό και αγάπη πάνω στην πλούσια και
αυθεντική χορευτική μας παράδοση, με
απώτερο βέβαια σκοπό την διατήρηση της
παράδοσης κατά τρόπο αυθεντικό.
Αυτό επιτάσσει η
αγάπη αλλά και η ευθύνη που έχουμε όλοι
αναλάβει, απέναντι στην πλούσια και
ιστορική παράδοση του Βλαχόφωνου
Ελληνισμού και στη μεγάλη πολιτιστική της
διάσταση, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί κατά
το πέρασμα του χρόνου.
Ο Πρόεδρος της Π.Ο.Π.Σ. Βλάχων
Κωνσταντίνος Αδάμ