Θεσσαλονίκη 14 Μαΐου 2007
Πρόσφατα ήρθαν στα χέρια μου τρία νέα CDs με βλάχικα παραδοσιακά τραγούδια, τρία μοναδικά δημιουργήματα επίπονης δουλεία από τα άξια μέλη του Συλλόγου «Οι Μέρανοι» της Μηλιάς Μετσόβου. Θα ήταν μάλλον περιττό να σχολιαστεί η αυθεντικότητα αυτής της κοπιώδους προσπάθειας. Είναι γεγονός πως οι Μέρανοι – οι Μηλιώτες έχουν κατ’ επανάληψη αποδείξει με τον πλέον χειροπιαστό τρόπο την αγάπη με την οποία προσπαθούν να καταγράψουν, να περισώσουν και να μεταφέρουν στις επόμενες γενιές τον λαογραφικό πλούτο που κληρονομήσαν από τους προγόνους τους. Όλοι όσοι έχουμε παρακολουθήσει, εδώ και χρόνια, τις διάφορες εκδηλώσεις βλαχοκεντρικού ενδιαφέροντος, έχουμε θαυμάσει την περίφημη χορωδία τους να μας παρουσιάζει στην πιο αυθεντική εκτέλεση τα περίφημα πολυφωνικά τραγούδια τόσο στα βλάχικα όσο και στα ελληνικά. Η στάση τους απέναντι στην παράδοση αποπνέει αυτοπεποίθηση και αυτογνωσία.
Αυτά τα τρία CDs έρχονται να προστεθούν σε έναν αριθμό που διαρκώς μεγαλώνει, καθώς εδώ και πολλά χρόνια οι διάφοροι σύλλογοι Βλάχων ανά την Ελλάδα, μέλη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας, περισώζουν σχεδόν αθόρυβα ένα σημαντικό και μέχρι πρόσφατα αγνοημένο κομμάτι από τον πλούτο της Ρωμιοσύνης, της Ελλάδας. Αυτά τα CDs, όπως και τόσες άλλες δραστηριότητες πολιτισμικού ενδιαφέροντος που παράγουν οι διάφοροι σύλλογοι, έρχονται να καταδείξουν πως δεν υπάρχει χώρος για σωτήρες και πάτρωνες. Όλοι όσοι θέλουν να παρουσιάζουν τους εαυτούς τους ως μοναδικοί γνώστες και προασπιστές της βλάχικης πολιτισμικής ταυτότητας, οι διάφοροι αλυτρωτικοί κύκλοι πέρα από τα σύνορα, οι υποτιθέμενοι ουδέτεροι κι ανεξάρτητοι ξένοι επιστήμονες – μελετητές, οι σνομπ εκπρόσωποι των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, αλλά και οι κακόπιστοι και κινδυνολογούντες ημέρετοι οφείλουν να αναγνωρίσουν και να τιμούν τέτοιες προσπάθειες. Οι Μέρανοι αποτελούν χαρακτηριστικό, πραγματικά αντιπροσωπευτικό κομμάτι των Βλάχων. Αποτελούν μέρος της συντριπτικής πλειοψηφίας που δεν αντιλαμβάνεται τον εαυτό της ως κάτι το διαφορετικό από τους υπόλοιπους Έλληνες. Απεναντίας είναι περήφανοι για αυτό που εκπροσωπούν, έχουν βαθιά βιωματική γνώση για το ποιοι είναι και αποδεικνύουν συνεχώς πως είναι ικανοί να παράγουν πολιτισμικό έργο από μόνοι τους, δίχως αυτόκλητες καθοδηγήσεις. Μπορούν να εκφράσουν την άποψή τους στους κωφεύοντες έμπρακτα. Αυτά τα CDs είναι μέρος των αποδείξεων.
Εύγε στους «Μέρουνους».
Αστέρης Κουκούδης.